Magnezyum Hakkında Bilmemiz Gerekenler
Magnezyum, vücudumuz için hayati öneme sahip ancak sıklıkla göz ardı edilen bir mineraldir. Özellikle kas fonksiyonları, sinir iletimi, enerji üretimi ve kemik sağlığı gibi birçok temel süreçte önemli bir rol oynar.
Yetersiz magnezyum alımı, halsizlikten kas kramplarına, uyku problemlerinden kalp ritmi bozukluklarına kadar pek çok sağlık sorununa yol açabilir. Ancak ne yazık ki, modern yaşam tarzı ve yanlış beslenme alışkanlıkları nedeniyle magnezyum eksikliği giderek daha yaygın hale gelmektedir. Bu yazıda, magnezyumun faydalarını, eksikliğinin belirtilerini ve günlük ihtiyaçlarımızı nasıl karşılayabileceğimizi keşfedeceğiz.
Magnezyum Nedir?
- Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri için temel besin öğelerinin yanında minerallere de ihtiyaçları vardır. Magnezyum 1808 yılında Sir Humphrey Davy tarafından bulunmuştur ve önem taşıyan 11 mineralden birisidir. Magnezyum vücutta birçok enzimi aktive eder ve hücreyi nikel, civa ve kurşun gibi ağır metallerden korur.
- Magnezyum yumuşak dokularda özellikle damarlardaki düz kas hücrelerinde kalsiyum ile etkileşim içindedir. İskelet sistemindeki en önemli görevi kemik gelişimini sağlamak ve kemikleri korumaktır. Kemiklerde iki farklı şekilde kullanılır. İlki, kemik yapımında kalsiyum ile birlikte kullanılan magnezyum, ikincisi ise kemik yapısıyla ilgili olmayan ancak kemik yüzeyinde bulunan, magnezyum eksikliği görülen durumlarda bir depo gibi kullanılan magnezyumdur.
- Magnezyum sinir hücrelerinde bekçi görevi görür. Kalsiyumun sinir hücrelerine girmesini ve bu hücreleri aktive etmesini önler. Buna bağlı olarak aşırı sinirsel faaliyeti ve vücut kaslarına gerekenden fazla sinyal göndermesiyle oluşabilecek kas spazmları, ağrılar, kas krampları ve kas yorgunluğu gibi patolojik durumların oluşmasını engeller.
- Sinirsel uyarıların iletiminde moleküler yapıyı düzenler.
Magnezyum Çeşitleri Nelerdir?
Magnezyumun farklı formları ve her formun farklı işlevi bulunmaktadır.
- Magnezyum Sitrat : En yaygın kullanılan ve biyoyararlılığı yüksek magnezyum formlarından biridir. Sindirimi kolaydır ve genellikle kabızlık tedavisinde de kullanılır.
- Magnezyum Malat : Malat, elma asidi gibi doğal bir bileşiktir ve vücutta hücresel enerji üretiminde rol oynar.
- Magnezyum Glisinat : Glisin, vücutta bulunan bir amino asittir ve bu formda magnezyum yüksek biyoyararlanıma sahiptir.
- Magnezyum N-Asetilaurinat : Taurin, hücre fonksiyonlarını iyileştirebilen ve kalp sağlığını destekleyen bir amino asittir. Bu formda magnezyum, vücuttaki stresle başa çıkmaya yardımcı olabilir.
- Magnezyum L-Treonat : L-Treonat, beyinde daha yüksek biyoyararlanım sağlayan magnezyum formudur.
- Magnezyum Pikolinat : Pikolinat, magnezyumun vücutta daha iyi emilmesine yardımcı olan bir bileşiktir.
- Magnezyum Aspartat : Aspartik asit, vücutta amino asit metabolizmasında rol oynayan bir bileşiktir.
- Magnezyum Taurat : Taurin, kalp sağlığı üzerinde olumlu etkiler yapabilir ve magnezyum ile birleştiğinde daha iyi kalp fonksiyonları için faydalıdır.
Magnezyum Eksikliği Nedir?
Hipomagnezemi olarak da bilinen magnezyum eksikliği serumda magnezyum düzeyinin normalin altında olması anlamına gelir. Hipomagnezimide serum magnezyum konsantrasyonu 1.6 mEg/L'nin (1.9 mg/dl) altındadır.
Magnezyum eksikliği genellikle;
- Yetersiz alıma (az ve düzensiz yemek yeme alışkanlığı, dengesiz beslenme, rejimler ve hazır yiyeceklere yönelmenin dışında düşük miktarda magnezyum taşıyan suların içilmesi)
- Artan gereksinime (büyüme, hamilelik, emzirme, yoğun zihinsel faaliyetler, fiziksel ve mental stres, alkol tüketimi, fosfatlarca zengin beslenme, yüksek tuzlu beslenme, magnezyum atılmasına neden olan ilaçların kullanılması)
- Renal ve intestinal emilim bozukluğuna (kronik ishal, malabsorbsiyon durumları, ince bağırsak rezeksiyonu)
- Artan atılıma (poliüri, laksatif kullanımı), bağlıdır.
- Nörolojik, kardiyovasküler, bozukluklar, çocuklarda büyüme geriliği, enerji metabolizması sorunları magnezyum eksikliğinde görülebilir.
Magnezyum Düzeyini Nasıl Öğreniriz?
Vücuttaki magnezyum durumunu değerlendirmek için günümüzde, total serum magnezyum düzeyi, serum iyonize magnezyum düzeyi ve idrarda 24 saatlik magnezyum atım ölçüm testleri yapılmaktadır. magnezyum durumunun tam anlamıyla değerlendirilmesi için kullanılabilen bazı özel tarama testleri de mevcuttur.
Magnezyum İçeren Besinler Nelerdir?
- Tam tahıllar
- Kuru baklagiller
- Sert kabuklu yemişler
- Yeşil sebzeler
- Süt
- Çikolata
Bu besinler magnezyum açısından zengin besinlerdir.
Kimler Ne Kadar Magnezyum Almalı?
- 2 yaşındaki çocuklar için yeterli alım 170 mg'dır.
- 3-9 yaş çocuklar için yeterli alım 230 mg'dır.
- 10-17 yaş erkekler için yeterli alım 300 mg'dır.
- 10-17 yaş kadınlar için yeterli alım 250 mg'dır.
- 18 yaş ve üstü erkek bireyler için yeterli alım 350 mg'dır.
- 18 yaş ve üstü kadın bireyler için yeterli alım 300 mg'dır.
- Gebelik ve emziklilikte yeterli alım 300 mg'dır.
Kimler Magnezyum Kullanmalı?
- Kendini yorgun ve halsiz hissedenler.
- Fiziksel aktivitelerini arttırırken kendine destek arayanlar.
- Günlük hayatta stresli ve yoğun olanlar.
Magnezyum Takviyelerinin Faydaları
- Yorgunluğun ve bitkinliğin azalmasına yardımcı olur.*
- Elektrolit dengesinde rol oynar.*
- Normal enerji oluşum metabolizmasına katkıda bulunur.*
- Sinir sisteminin normal işleyişini destekler.*
- Normal kas fonksiyonuna yardımcı olur.*
- Normal protein sentezini destekler.*
- Normal kemiklerin ve dişlerin korunmasına yardımcı olur.*
- Hücre bölünmesinde görevi vardır.*
Kaynakça
Dyt.Selcan UĞURLU